Grote Trap 32, 52-71 · 15, 32-39 · 1

In de 20e eeuw kwamen invasies voor in 1905, 1907-09, 1912, 1917-19, 1922, 1924-28, 1940, 1969-72, 1979, 1981- 82, 1984-85 en 1987 (Eykman et al 1949, VJ 29: 1-8, 326, 1981, DB 4: 6-7, 1982; 8: 60-62, 1986). Tijdens deze invasies werden soms grote groepen gezien. De grootste telde 50 exemplaren en dateerde van 1912 te Helden, Limburg. In 1800-1950 was het vroegste geval op 10 november 1888 te Graft, Noord-Holland, en het laatste in begin april 1940 te Ambt Delden, Overijssel. In het algemeen namen de aantallen tijdens de invasies toe in december-januari om een maximum te bereiken in februari waarna er in maart nog maar weinig aankomsten waren. Dit patroon is ook te zien in het maanddiagram voor 1945-96, met meer dan 60% van de gevallen in januari-februari. Het geografische patroon voor 1945-96 toont dat de helft van de gevallen uit de oostelijke, aan Duitsland grenzende provincies kwam terwijl er weinig in westelijke, aan de Noordzee grenzende provincies waren (geen in Zeeland en slechts één op de Waddeneilanden). Uit het jaarvoorkomen is een voortgaande afname in recente jaren op te maken die overeenkomt met de dramatische achteruitgang van de soort in Midden-Europa. In 1978-87 arriveerden ook enkele geringde exemplaren die niet de voor de soort gebruikelijke schuwheid vertoonden en afkomstig waren van een herintroductieproject te Hiddensee, Duitsland (cf DB 1: 54-55, 1979 (foto). Daarentegen waren de solitaire mannetjes die in 1994-97 aanwezig waren wel schuw. Deze waren hoogstwaarschijnlijk niet afkomstig uit Duitsland waar in 1995 alleen maximaal 98 geringde, tamme, niet-wegtrekkende exemplaren leefden op twee plaatsen rond Berlijn (in 1965 werden in Oost-Duitsland nog 1530 exemplaren geteld). De dichtstbijzijnde broedpopulatie bevond zich in de 1990er jaren 1000 km naar het zuidoosten, in Zuid-Moravië, Tsjechië, waar het aantal in snel tempo was gedecimeerd van 1317 in 1990 tot hooguit zes exemplaren in 1994 (BB 88: 32, 1995). In Slowakije bevonden zich in 1994 nog 25-40 paren. In Hongarije was het aantal in 1990 afgenomen tot 1362 en de soort was toen als broedvogel verdwenen uit Oostenrijk en Polen (Peter Barthel pers comm). 

Zeldzame vogels van Nederland [2001]